Cruceiro de San Ramón

Este fermoso e nomeado cruceiro está situado ao carón da estrada de Pontevedra a Ponte Caldelas, á beira do Pazo de San Ramón.  Dos cruceiros deste concello, leste e o de Barbudo merecen unha atención especial en canto ao arranxo do conxunto, que neste caso componse dun muro baixo, columnas e cadeas, que rodean o cruceiro propiamente devandito. As columnas son de sección cadrada, adelgazándose progresivamente desde a altura do muro ata o remate, formado por varios molduras superpuestas. adórnase cunha bóla terminal que repousa no ápice dunhas follas que cobren un pequeno tronco da pirámide. Case do remate das columnas saen unhas grosas cadeas de ferro, que pechan o recinto só pola parte traseira. Nun de esteas alicerces pódese ler as iniciais do canteiro e a data de realización 1926. O cruceiro descansa sobre un piso de pedra, ben asentadas, sobre o que se atopa a plataforma de dous banzos con acceso polo catro lados.  O pedestal é cúbico. As arestas superiores están matadas , deixando un chaflán ancho. As arestas laterais soamente están matadas na parte central Na cara dianteira, nun recadro, están traballadas en relevo tres almas espidas, todas iguais, con media melena e trazos de face inexpresivos. As chamas, tamén de igual hechura, chegan á cintura das figuras. Na cara dereita pódese ver parte da lenda gravada no bisel do pedestal "SENDO ABB ANODE 1738". A columna é de sección cadrada ao comezo, adornada cun refundido que debuxa un cadrado en cada cara. Segue acanalada e máis estreita conforme vaise achegando o remate, que fai en dous molduras en anel. O capitel ten exentes e voltas sobre se mesmas na parte superior das follas que adornan tres das súas caras, volutas nas esquinas e traballadas flores entre elas. A cruz é cilíndrica, nudosa, con remates de brazos e testero nesgados. A cartela coas letras INRI, lexibles, enrólase en espiral nos extremos, sobresaíndo do madeiro. O Cristo ten coroa, melena, barba e bigote. A expresión de dor está moi ben lograda nos trazos da cara. No anverso da cruz móstrase unha figura sobre unha peana que ten na fronte un pequeno corazón traspasado por unha espada. Parece masculina polo corte da cabeza, aínda que as vestiduras e a postura das mans son copia da Virgen. Suxeito nos brazos da cruz, dous anxos miran en dirección á imaxe