Zonas húmidas e aves

Un dos grandes espazos das Rías Baixas e do noroeste peninsular para o avistamento de aves é o Complexo Intermareal Umia-O Grove, integrado na lista de zonas húmidas de importancia internacional do Convenio de Ramsar. Esta paraxe de extraordinaria beleza e enorme riqueza biolóxica esténdese por todo o estuario do río Umia, desde a península do Grove ata Cambados. Aquí atópanse as salinas das que toma o seu nome a comarca do Salnés.

Este espazo é un dos mellores lugares de España para a observación de aves acuáticas invernantes, tanto pola diversidade como pola cantidade, xa que máis de 18 000 pasan os meses fríos nas súas augas. Tamén son importantes as aves limícolas e distintas especies de patos, garzas, carráns, colimbos ou corvos mariños, procedentes do norte de Europa. Este lugar conta coa única lagoa litoral das Rías Baixas, A Bodeira. O parque natural do Carreirón, na Illa de Arousa, tamén está integrado neste complexo.

O esteiro do Miño é unha extensa zona húmida cun gran valor ecolóxico na fronteira con Portugal. Internarse na comarca do Baixo Miño supón gozar non só da observación de aves, senón tamén da beleza da paisaxe.

Estas marismas acollen miles de exemplares durante o inverno. Nesta formidable contorna rexistráronse ata 200 variedades de aves, entre as que destacan as migratorias e limícolas como os mazaricos, os pilros ou as avefrías. Tamén se poden avistar patos e garzas; aves mariñas, como os mourelos; ou rapaces, como a gatafornela ou o aguia pescadora.

O río Deza nace na parroquia de Zobra (Lalín) e segue o seu curso ata fundirse co Ulla na de Gres (Vila de Cruces). O leito discorre polo interior da provincia de Pontevedra ata a súa desembocadura na ría de Arousa, na localidade de Catoira. No traxecto pódese gozar de fermosas fervenzas, prados, sendas, monumentos e varios pazos.

No sistema fluvial Ulla-Deza destaca a presenza de múltiples especies de aves. O merlo acuático, o picapeixe, a lavandeira real ou a garza real son algunhas delas. Nas proximidades da unión do río Toxa co Deza, na contorna da espectacular fervenza do Toxa, atópanse niños de falcón peregrino.

Sitas no corazón da provincia de Pontevedra, entre as comarcas de Tabeirós-Terra de Montes e Deza, as Brañas de Xestoso constitúen a mellor representación galega de turbeiras ácidas de esfagno, un hábitat extraordinariamente singular e fráxil. A excepcionalidade desta zona húmida formada por prados, matogueiras e turbeiras, na súa maior parte xunto á lagoa Sacra de Olives, reside na existencia de diversas especies como unha pequena poboación de sisón menor, ave característica de hábitats esteparios.

Esta reserva natural acolle especies como os escribidores amarelos e riscados, as lavercas, os tordos, os tordos charlos ou os chincharraíces; aves rapaces como as gatafornelas ou a tartaraña cincenta, a cobreira europea ou o abelleiro europeo, ademais doutras migratorias procedentes de África. Tamén se poden ver o bufo real e a aguia real, en perigo de extinción.

Esta paraxe, tamén coñecida como Xunqueira do Lérez por estar situada a beiras deste río, atópase nunha contorna urbana ao fondo da ría de Pontevedra á que se pode acceder camiñando desde a cidade. Nas súas zonas húmidas atópanse importantes colonias de especies acuáticas como o picapeixe, o corvo mariño negro, a garza real ou o bilurico das rochas.

Este enclave natural próximo a Pontevedra é ideal para gozar da ornitoloxía e facer sendeirismo. A desembocadura do Lérez na ría de Pontevedra crea, ademais, un interesante espazo intermareal entre a praia de Lourido e a localidade mariñeira de Combarro. Este lugar atrae unha gran diversidade de aves limícolas, como o pilro; mariñas, como o corvo mariño grande; ou ardeidos, como a garza real.

Sita ao fondo da ría de Vigo, na desembocadura do río Verdugo, atópase a enseada de San Simón, un emprazamento ideal para a observación de aves durante o inverno. Alí está a illa de San Simón, que forma parte do arquipélago homónimo.

A pesar da súa pequena superficie, representa un espazo intermareal de gran valor ecolóxico. As chairas de area que quedan ao descuberto cando baixa a marea revelan unha paisaxe cuberta co verde manto das algas. Durante a estación fría, miles de anátidos e limícolas sobrevoan a reserva durante a migración.

No sur das Rías Baixas, entre Baiona e Nigrán, o esteiro do río Miñor queda pechado case por completo pola praia da Ladeira. Aquí fórmanse as marismas da Foz, nas que conflúen coas mareas, ademais do Miñor, os regatos Groba e Belesar; un refuxio excelente para unha gran variedade de aves.

Durante o inverno e nos pasos migratorios sobrevoan a zona aves acuáticas, mariñas, rapaces e especies palustres que buscan refuxio nas súas ribeiras. Destacan as limícolas como os mazaricos, os pilros ou as avefrías europeas; diversos patos, garzas e mergullóns; aves mariñas, como os corvos mariños e as gaivotas; e rapaces, como a rapina arpella occidental ou o aguia pescadora.

O espazo natural das Gándaras de Budiño, no Porriño, foise desenvolvendo polas estacionais crecidas do río Louro. Este enclave natural do sur da provincia de Pontevedra é unha zona de turbeiras, lagoas estacionais e permanentes, e prados asolagados; ademais dunha das mellores representacións de bosque de ribeira de Galicia.

Esta zona húmida acolle ata 27 variedades de aves protexidas e tamén é un lugar de parada para especies acuáticas entre as que se poden observar cercetas, lavancos, rascóns, garzas reais ou mergullóns.