As 10 festas centenarias máis antigas de Rías Baixas desde o século XVII
Unha vintena de festas de interese turístico de Pontevedra xorden sobre eventos acontecidos hai varios séculos nesta provincia. Mostramos as festas centenarias máis antigas das Rías Baixas desde o século XVII ata o S. XX
1912 Festa do Monte, A Guarda
É a primeira das festas centenarias e a única do século XX desta lista. A orixe establécese coa creación da Sociedade Pro-Monte Santa Tecla, fundada ese mesmo ano por emigrantes galegos retornados de América. Coa idea de realizar unha conmemoración no seu primeiro aniversario, 1913, crearon un evento familiar que hoxe se converteu nunha festa que reúne a centenares de persoas
1861 Festa do Santísimo Cristo dos Aflixidos de Bouzas, Vigo
A constancia por escrito da mesma data de 1861, a través dunha carta dirixida ao bispo de Tui sobre o que se podería considerar un programa de actos en referencia a este evento. Hoxe é unha das festas máis populares de Vigo. A igrexa, en cambio, é máis antiga. Concretamente do século XVI. A primeira referencia da mesma data de 1542 cando a veciñanza solicitou a construción do seu propio templo.
Outros estudos atrévense a situar a romaría 400 anos atrás. Concretamente co naufraxio dun barco na costa, o cal propiciaría que as persoas freguesas paseasen ao Santo Cristo rodeado de iluminación para que os mariñeiros localizasen terra.
1846-1875 Entroido do Ulla e Entroido dos Xeneráis, A Estrada, Silleda y Vila de Cruces
Entre estes tradicionais entroidos distínguense os entroidos do Ulla (ou Xenerais da Ulla) e os entroidos dos Xenerais. Do primeiro tense constancia desde 1875 coa publicación no Heraldo Gallego da formación de comparsas de entroido na Estrada.
Do segundo non se sabe con certeza, pero vincúlase coas diferentes contendas que se deron no século XIX. Primeiro coa reconquista contra os franceses, e posteriormente coa revolución de 1846 que terminou na batalla de Cacheiras, a cal discorreu polos mesmos escenarios que percorren hoxe en día os xinetes deste entroido. A estas batallas poderíanselle sumar as guerras carlistas que se desenvolveron durante o XIX.
1809 A Reconquista, Vigo
A festa por excelencia da cidade de Vigo comezou a celebrarse recentemente, 1996. Pero os feitos devólvennos á época napoleónica de primeiros do XIX, cando o pobo da vila levantouse en armas contra os franceses un 28 de marzo de 1809.
Século XVIII Entroido de Cobres, Vilaboa
Outro dos populares entroidos de Rías Baixas chega ata os nosos días grazas á transmisión oral entre as diferentes xeracións. Data de principios do XVIII e hai quen sitúa a tradición mesmo no XVII.
Século XVIII Semana Santa de Cangas, Cangas do Morrazo
A tradicional Semana Santa de Cangas chega aos nosos días grazas ao traballo das diferentes confrarías. Algunhas delas cun legado centenario. É o caso da Asociación do Santísimo Cristo do Consolo, a cal se considera que xa existía antes das incursións piratas de 1617. A imaxe relixiosa que utilizaron foi un dos poucos elementos que sobreviviu á queima da vila polos invasores. Coa queima tamén se perderon os arquivos que poderían arroxar información sobre a orixe da Confraría e a festa.
As outras das que si hai referencias son a Confraría da Misericordia, fundada en 1709 polo Gremio de Mareantes, e a Irmandade da Virxe das Doures e das Soidades fundada en 1748. A igrexa desde onde saen as procesións é de 1541.
1698 Festas patronais de San Roque e Festa da auga, Vilagarcía de Arousa.
Enmarcada dentro das festas patronais de San Roque, a Festa da auga comezou a festexarse en 1978 cando fregueses sedentos pola calor solicitaron que lles arroxasen un pouco de auga. Con todo, a conmemoración de San Roque remóntase moito máis atrás. 1698 é o ano no que se rexistra oficialmente a Confraría de San Roque. Isto indica que a devoción viría de moito máis atrás. Algunhas das teorías sitúano mesmo no século XV no que tras a peste en Europa, moitas persoas encomendáronse a Roque de Montpellier. A opción de afastarnos no tempo ata as orixes deste santo trasládannos ata o século XIV, cando Montpellier era o único que se achegaba aos enfermos de peste para tentar curalos ata o seu falecemento un 15 de agosto de 1378.
1639 Festa de San Miguel e a Danza das Espadas, Marín
A desaparición do arquivo do Priorado de Oseira onde se gardaba a información relacionada con Marín impide datar as orixes da danza. Os historiadores sitúan en 1639 o ano aproximado da súa celebración, pois é a data na que se creou a Confaría de San Miguel, patrón do Gremio de Mareantes e de Marín. A danza xurdiu como un tributo dos mariñeiros ao santo, guerreiro de Deus, e entón o seu protector contra os males e monstros do mar.
Século XVII Rapa das Bestas de Sabucedo , A Estrada
Dependendo do criterio que elixamos poderiamos viaxar a unha ou outra época. A dominación do home sobre as bestas en Galicia trasladaríanos a plena Idade de Bronce segundo a antropoloxía. Como proba diso estarían os diferentes petróglifos de Meis ou Campo Lameiro mostrando ao home montando dacabalo.
A segunda data xorde da lenda oral da “manda do santo” no século XVI. Pero se buscásemos a primeira documentación rexistrada sobre os curros de Sabucedo habería que viaxar ata mediados do século XVII, cando xa se mencionaba a cría de cabalos salvaxes. A estes reuníaselles unha vez ao ano para baixalos do monte sempre baixo un ambiente de festa.
